YUMUŞAK DOKU ENFEKSİYONLARI

(Selülit, Paronişi, Abse, Fronkül (Çıban ), İmpetigo, Erizipel (Yılancık), Diabetik Ayak)

ETKEN:

En sık normal doku florası olan streptokoklar, stafilokoklar, apsede anearoblar, diyabetlilerde gram negatifler etkendir.

** En sık doku travması, yaralanma, tırnak çekme, böcek ısırığı, hayvan ısırıkları veya spontan olarak gelişir.

       KLİNİK:

SELÜLİT: En sık görülen klasik cilt enfeksiyonudur. Lokal duyarlılık, ağrı, ödem ve eritem ile tanınır. İnfekte cilt ile sağlam cilt arasında genellikle net bir eritem hattı vardır.

ABSE: Abse, dermis veya subkutiste yani derinin derin kısımlarında içinde cerahat bulunan bir kitledir. Genellikle eritemli bir şişlik görülür.

FRONKÜL (ÇIBAN) Kıl follikülünün stafilokoksik bir absesidir. Ortasında kıl ostiumuna uyan bir yerde beyaz veya gri bir tıkaç gösteren fındık veya ceviz iriliğinde akut inflamasyon gösterir. Zamanla tıkacı atılır ve içindeki cerahat boşalır. İnflamasyon şiddetli ise skar bırakabilir.

İMPETİGO: En sık 2-5 yaş arasında yüzde, bacaklarda ve kollarda kaşıntılı, yüzeyi bal sarısı renginde kurutla kaplı sarı veya gri kabuklu parlak kırmızı yaralar şeklinde kendini gösterir. Papül şeklinde başlar, etrafı eritemle çevrilir, papülo veziküler şekilden sonra 4-6 günde kabuklaşır.

ERİZİPEL (YILANCIK): Genelde burun veya çenede parlak kırmızı bir benek belirir, genişler sıcak ve ağrılı bir hal alır. Sağlam deriden keskin bir sınırla ayrılır. Buna ateş, üşüme, kas krampları ve titreme eşlik eder. İkinci sıklıkta da bacaklarda görülür.

DİABETİK AYAK: Diabetik ayak yaralarında ve dekübitüs ülserlerinde enfeksiyon genellikle karışık bir flora içerir. Tedavi stafilakoklara, anaeroblara ve gram negatif çomaklara yönelik olmalıdır.

PARONİŞİ: Tırnak çevresinin enfeksiyonudur. Hafif vakalarda topikal antibiyotik tedavisi yeterlidir. Şiddetli olgularda sistemik antibiyotik tedavisinin yanı sıra apse drenajı gerekir.     

TANI:. Klinik ve muayene ile konur.

TEDAVİ:

Hepsinde hastalığın şiddetine göre: oral/IV/IM antibiyotik +NSAI+ topikal antibiyotik (7-10 Gün) + sabunlu su ile yıkamadır.

** Hayvan ve böcek ısırmalarında da Amoksisilin- Klavulanik asit 1. Tercihtir.

Hafif vakalarda: Oral tedavi yeterlidir.

Orta şiddetteki vakalarda: Ayaktan IM tedavi verilebilir

Şİddetli vakalar, servikal ve submandibular bölge vakalarında: Solunum obstrüksiyonu nedeniyle) hastalar yatırılarak IV antibiyoterapi ile tedavi edilir.

ANTİBİYOTERAPİ SEÇİMİ

** Hemen hepsinde: Ayaktan tedavide 1. tercih Amoksisilin- Klavulanik asittir. Ama 1. kuşak sefalosporinlerde tercih edilebilir.

** Hayvan ve böcek ısırmalarında: Amoksisilin- Klavulanik asit 1. Tercihtir.

** Yatan çocuklarda: En sık sefazolin+klindamisin tercih edilir. Tekli amp-sulbaktam da kullanılabilir.

** Diyabetli hastalarda: Moksifloksasin AVELOX^® 40mg tablet 1X1 kullanılabilir.

** Apsede: Tedaviye metronidazol veya klindamisin eklenmeli, apse drene edilmelidir. .

** Nekroz varsa nekrotizan fasiit olabilir. Uzmana yönlendirilmelidir. Çok hızlı ilerler, IV gram (+), gram(-) ve anearop etkili antibiyotik başlanmalıdır ve nekroz debrite edilmelidir. Yüksek mortalite görülür.

İLAÇLAR (Adölesan ve çocuk)

 Topikal tedavi:

1. 1.      Oksitetrasiklin H ve Polimisin Bt = TERRAMYCİN DERİ MERHEMİ 14. 2
2. Mupirosin krem veya merhem: BACTROBAN^® KREM, BALABAN^® KREM, DEXTROCİN^® KREM
3. Fucidik asit krem veya merhem: FUCİDİN^® KREM, FUCİTEC^® KREM, STAFİNE^® KREM

       Oral tedavi:

1. tercih: Amoksisilin-Klavulanik asit: Doz 40-50 mg/kg/gün Adölesan: 2-3 x 1gr 7-10 gün

KLAMOKS^® BID 200/28 SÜSP, 400/57 SÜSP (70–100ml), 625 MG TB, 1gr TB (10-14tb)

Sefaklor: CECLOR 125-250mg 100 ml süsp, veya CEC 250-500mg-1000mg (20 tb) ef. Tb.

            Doz: 20-40 mg/kg/gün 3-4 dozda

       IV/IM tedavi:

1. Tercih Ampisilin-sulbaktam COMBİSİD^® 0,5-1gr flk (150mg/kg/gün) IM 2doz, IV 4 doz.

                        Sefazolin: CEFOZİN^® 250-500-1gr flk (IM) Doz: 50-100 mg/kg/gün 2 dozda (Adölesan 2x 1gr) tercih edebilir. (Pratisyen hekimler amp-sulb yazamadıklarından IM olarak sefazolin yazabilirler)

Klindamisin: KLİNDAN^® 150 mg KAPSÜL, 300-600mg AMP

                                          Doz: Oral/IV: 10-20mg/kg/gün 3-4 dozda)

Metronidazol: FLAGYL^® 125 mg 120 ml ŞURUP 500 mg 20 TB Doz: 30 mg/kg/gün 3 dozda

Topikal antibiyotik: TERRAMYCİN DERİ MERHEMİ Doz: Günde 2-3 kez lezyona sürülür.

Antipiretik: Parasetamol Doz: 10-30mg/kg/doz 3-4 doz, max: 100mg/kg/gün ve Adölesan 3x500mg)

TYLOL^® 120 Mg sup. (fitil) veya 120 -250 Mg SURUP veya 500 Mg TB      DIB BIR 3x1     

ÖRNEK REÇETE

TANI:: Yumuşak doku enfeksiyonu (Adölesan)

RP1:   KLAMOKS^® BID 1GR  FİLM TB  DIB BIR

                                                 S: 2X1 TB (7 gün)

TYLOL^®       500 MG    TB DIB BİR

                                           S: 3 X1 TB

TERRAMYCİN DERİ MERHEMİ DIB BİR

                                               3X1

** Sabunlu su ile yıkama önerilir.

** 1-2 gün içinde klinik durmaz ve gerilemezse hasta yatırılarak tedavi edilmelidir.