TİNEA PEDİS ( AYAK MANTARI)

 ETKEN:

Genellikle Adölesan erkeklerde görülen ayaktaki mantar enfeksiyonudur. Çocuklarda da görülebilir. Toplumda en yaygın görülen yüzeyel mantar enfeksiyonudur.

            KLİNİK:

İntertrijinöz tip: Parmak aralarında(en sık 4. ve 5. parmak aralığı) maserasyon, deskuamasyon, fissür ve ödem görülür. Lezyonlar kötü kokulu olabilir ve genelliklelezyonlar kaşıntılıdır.

Vezikülobüllöz tip: Plantar bölge, parmak laterallerinde yerleşim gösteren vezikül ve büllerle karakterizedir. Korneum tabakasının kalınlığı nedeniyle veziküller papül gibi görünebilir.

Kuru skuamlı keratotik tip: Ayak tabanı ve yan tarafında hafif eritem, hiperkeratoz ve skuamlar vardır. Genellikle asemptomatiktir. Bu tipte ellere bulaş daha kolaydır.

       ** Kısaca ayakta (topukta, parmakta ve tırnaklarda) görülen her türlü cilt değişikliklerinde, kaşıntı ve kötü kokuda önce mantar düşünülmelidir.

 TANI:

%20’lik KOH incelemede direkt mikroskobide mantar elemanlarının görülmesi ve klinik muayene ile konur.

      TEDAVİ:

Ayak bakımı + ayak banyoları + topikal antifungal merhem/sprey/ losyonlar ± oral antifungal

** Dirençli şiddetli ve yaygın vakalarda oral antifungal tedaviye eklenir.

** Klinik düzelmesinden sonra da 2 hafta topikal tedavi devam edilir.

** Çocuklarda öncelikle tekli topikal antifungaller günde bir kez tercih edilebilir.

** Enfekte ise antibiyotik, id reaksiyonu varsa antihistaminik eklenebilir.

       Krem antifungal:

Tiyokonazol = DERMO-TROSYD KREM %1 20G^®

 Doz: Günde 1-2 kez, 2-3 hafta sabah akşam, cilde hafif yedirilerek ince tabaka şeklinde kullanılır. Gazlı beze sürülerek bez parmak aralarına da bırakılabilir.

İzokonazol nitrat + diflukortolon valerat: TRAVAZOL^® KREM, TRAVOCORT^® KREM (5-7 gün)

       Ayak banyosu:

Potasyum permanganat: PERMASOL^® 250 mg 20 tablet. Doz: Günde 1 kez, 1 hafta kullanılır. (12 su bardağı ılık suya 1 tablet atılıp günde 2 kez 15 dakika ayak banyosu yapılır)

       Antifungal sprey:

Terbinafin: TEKFİN^® SPREY. Doz: 2x1, 4 hafta, ayak temizlenip kurulandıktan sonra)

İzokonazol: TRAVOGEN SPREY

       Sistemik(oral) antifungal:

Terbinafin: TEKFİN^® 250 mg 14-28 tablet. Doz: tok karna erişkin: 1x1 tablet, çocuk: 5mg/kg/gün, hastalığın şiddetine göre 2-4 hafta verilebilir.

İtrakonazol: FUNİT^® 100 mg tablet, 2x1 1hafta veya 1x1 15 gün

ÖRNEK REÇETE

    TANI: Orta şiddetli tinea pedis (Adölesan)

RP1: DERMO-TROSYD KREM  DIIB İKİ

                              S:2x1  (4 hafta sabah akşam)

PERMASOL^® 250 MG 20 TABLET DIB BİR

                              S: Bir hafta haricen günde 1 defa  ayak banyosu

TEKFİN^® SPREY  DIB BİR

                               S:2x1 (4 hafta boyunca ayak temizlenip kurulandıktan sonra kullanılır.)

TEKFİN ^®250 MG  14 TB DIB BİR

                                  S:1x1 (2 hafta) tok karna

** Tedaviye yanıt yoksa egzema düşünülebilir.

ÖNERİLER: Ayak temiz, serin ve kuru tutulmalıdır. Pamuklu, yün veya bunlar gibi emici maddelerden yapılmış çoraplar giyilmelidir. Kişisel temiz ayakkabı ve terlik tercih edilmelidir.