PANKREAS HASTALIKLARI

   Pankreas hastalıklarının tanısında serumda a-amilaz ve lipaz aktivitesi tayini yararlı olmaktadır.

   Akut pankreatitte LABORATUVAR:: Serum a-amilaz aktivitesi, 2-12 saat içinde artmaya başlar. 24 saatte pik değerine erişir ve 3-5 günde normale döner. Ancak pankreatitin şiddetiyle serum a-amilaz aktivitesi arasında korelasyon yoktur. Fulminan pankreatitte normal serum a-amilaz aktivitesi saptanabilir.

Akut pankreatitte idrarda amilaz çıkışı 7-10 gün devam eder. Amilaz/Kreatinin klirens oranı veya bunun % olarak ifadesi olan amilaz-kreatinin koefisiyenti tanıda yardımcı olabilir.

   Amilaz-kreatinin koefisiyenti LABORATUVAR =(idrar amilazı/Serum amilazı )x(Serum kreatinini/idrar kreatinini)X100

   ** Amilaz-kreatinin koefisiyentinin normal değeri 2-5 arasındadır. Akut pankreatitte uzun süre yüksek kalır.

   ** Serum lipaz aktivitesi ölçümleri akut pankreatit tanısında daha çok yardımcıdır. Serum lipaz aktivitesi akut ataktan 12-24 saat sonra pik değerine ulaşır ve amilazdan daha uzun süre yüksek düzeyde kalır.

   ** Serum amilaz/lipaz oranı akut pankreatitin etiyolojisini ve şiddetini göstermesi açısından yararlıdır. Son çalışmalarda bu oranın biliyer, alkolik ve alkolik veya biliyer olmayan durumlarda farklı olduğu gösterilmiştir.

   Pankreas karsinomunda LABORATUVAR: Serum a-amilaz ve lipaz değerleri birlikte değerlendirilir.

   Kronik pankreatitte LABORATUVAR: a-amilaz artışı önemsiz lipaz artışı önemlidir.

   ** Malignitelerin tanısında hem organ spesifik enzimler hem organ spesifik olmayan enzimlerin serumdaki aktivitelerinin yükselmesinden yararlanılabilir.

   ** ACP, ALP, GGT, 5^¢-nükleotidaz, lösin aminopeptidaz (LAP), a-amilaz ve lipaz, organ spesifik enzimlerdir.

   ** LDH, aldolaz, fosfoheksoz izomeraz gibi enzimler organ spesifik olmayan enzimlerdir. Malignite durumlarında bu enzimlerin aktivitelerinin yükselmesinin nedeni, tümöral dokuda hızlı hücre proliferasyonu ve hızlı oksijen kullanımına bağlı olarak anaerobik glikolizin hızlanmasıdır.

Yorumlar